Modernin Üç Yüzü // Three Faces Of The Moderns

13 Eylül, Perşembe 19:00 - 20:30 / Ücretsiz

BOSNA-HERSEK, KOSOVA VE PORTEKİZ MİMARİSİNDE MODERNİTE DENEYİMLERİ
Tijana Veljkovic (Bosna-Hersek), Attila Beksaç (Kosova) , Martina Vrankar (Slovenya-Portekiz)

NOT: Sunumlar İngilizce-Türkçe yapılacaktır.

1. Bölüm: 19.00-19.20

MODERNİST BOSNA-HERSEK’TE ELEŞTİREL BÖLGESELCİLİK
Tijana Veljkovic (Bosna-Hersek)

Mimarlıkta uluslararası modern hareketlerin küresel ölçekte ortaya çıkmasıyla birlikte Bosna-Hersek’te olan yansımaları kimi buluşlara evrilmiştir. Bir yandan endüstriyel şehirler ve modern yapılarla fiziksel çevreye şekil verilirken bir diğer yandan da tarihsel ve eski mevcut yapı stokunun izleri ve öncül tarihsel değeri zarar görmüştür. Modernitenin ilerlemeci anlayışı ileri sürülerek Bosna-Hersek’in öncül kültürel elementleri dışlanmıştır. Postmodernist yaklaşımların ortaya çıktığı döneme gelindiğinde Yugoslavya’nın Juraj Neidhart ya da Dusan Grabrijan gibi kimi iyi bilinen mimarları bölgesel, mekansal ve mimari değerleri çağdaş postmodern projelerinde eklemlemeye ve uyarlamaya çalışmışlardır. Bu sayede Bosna-Hersek’e özgü eklektik bir mimari dil/kimlik yaratma çabasının ürünleri ortaya çıkmıştır.


2. Bölüm: 19.20-19.40

‘ESKİYİ YOK ET, YENİYİ İNŞA ET’: PRİŞTİNE’NİN İNŞASI
Attila Beksaç (Kosova)

Kosova'nın Osmanlı mirası yerleşimlerinin kentleşme süreçleri, tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş, Avrupa'nın geri kalan şehirlerine kıyasen geç bir dönemde başlamıştır. 1947'de Priştine'yi Kosova'nın başkenti yapmaya yönelik Soyalist Yugoslavya yönetim kararı hızlı gelişme ve tahribat dönemini başlatır. Şehri modernize etmeye yönelik güdümlü çabalarla, yönetim Osmanlı çarşı, cami ve geleneksel konutlarını içeren tarihi kent merkezinin büyük kısmını yıkmaya başlar. Yugoslavya'yla Türkiye arasında 1953 yılında yapılan ikinci anlaşma ile Priştine'den çok sayıda Kosovalı aile göç etmiştir. Bu sayede yeni ulusal başkent modern bir mekansal dekor yanı sıra demografisiyle de köklü bir orta sınıf kentsoylu modern yaşam tarzına da evsahipliği yapmak üzere dönemin mottosuyla “eskiyi yok ederek, yeniyi inşa ediyordu.”


3. Bölüm: 19.40-20.00

MODERN PORTEKİZ MİMARLIK SAHNESİNDEN NOTLAR
Martina Vrankar (Slovenya-Portekiz)

Bu oturum boyunca Modern Portekiz Mimarlık Tarihi’ni bazı ana yazarlar aracılığıyla onların geçen yüzyıl boyunca yaptığı katkıları vurgulayarak açıklayacağım.
Benim odaklandığım alanlar; gelenek ve inovasyon arasındaki mimarlık, öncü modern dilin gelişimi, ICAT, ODAM gibi organizasyonlar, 1948 kongresi, SAAL süreci, Porto Okulu ve Portekiz mimarisinin Dünya çapındaki başarısı olacak.

Soru-Cevap: 20:00-20:30



KONUŞMACILAR:

TIJANA VELJKOVIC
[ https://www.facebook.com/tijana.veljkovic.92 ]
Tijana Veljkovic 2012 yılında Saraybosna Üniversitesi Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. Şimdilerde İstanbul’da Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde doktora öğrencisi olarak çalışmalarına devam etmektedir. Çalışma alanı olarak endüstriyel miras konusuna eğilmektedir. 2014 yılında Bosna-Hersek’in Tuzla kantonunda Kültürel, Tarihi ve Doğal Mirası Koruma Enstitüsünde profesyonel olarak, kuzeydoğu Bosna bölgesindeki vernaküler konutların restorasyonuna ilişkin araştırma projesinde yer aldı. 2016 yılında Muğla’da ASAR aracılığıyla geneleksel konutlar üzerine çalışmalarda bulundu.

ATTILA BEKSAÇ
[ https://www.facebook.com/theattheysgaria/ ]
Attila Beksaç, 2015 yılında YTÜ Mimarlık Bölümü’nden mezun oldu. 2017’nin Ağustos ayında İstanbul Bilgi Üniversitesi’nde “Kosova'da Ulusun İnşası ve Karşı-kamusallaşma Mekanlarının Üretimi” isimli yüksek lisans tezini tamamladı. Mimarizm, Arkitera, Mimarist, ONUP gibi yayın; ve diğer kimi atölye, deneysel işler ve forum/panel gibi mimari ve tasarımsal etkinlikler ağı içerisinde çokça yer almaktadır. Denemelerini “inceliklerin kalınlıkları” ismini verdiği blogunda yayınlamakta. Halihazırda İTÜ Mimarlık Tarihi Doktora Programı’nda tez çalışmalarını sürdürmektedir. Modernite deneyimleri, ulus inşası, mimari araçsallık, teknolojik peyzajlar gibi ilgi alanlarıyla uğraşmaktadır. İçinde tasarım, mimarlık ve kent kuram ile praksisini bir araya getirdiği “cool.lab” isimli yeni mimarlık insiyatifi/işbirliği bünyesinde üretimlerine devam etmektedir.

MARTINA VRANKAR
[ https://www.facebook.com/martina.vrankar ]
Martina Vrankar Slovenya’nın başkenti Ljubljana’da Ljubljana Üniversitesi’nde Mimarlık Bölümü yüksek lisans öğrencisidir. 2014/2015 öğretim yılı içerisinde Erasmus+ Öğrenci Değişim Programı kapsamında İstanbul’da Yıldız Teknik Üniversitesi’nde, 2016/2017 yılları arasında ise Lizbon, Portekiz’de Superior Técnico, Universidade de Lisboa’da öğrenimini sürdürdü.
Şimdilerde TAK - Tasarım Atölyesi Kadıköy’de çalışmalarını sürdürmekte ve yüksek lisans tezini yazmaktadır.

-

MODERNITY EXPERIENCES IN BOSNIAN, KOSOVAN AND PORTUGUESE ARCHITECTURE
Tijana Veljkovic (Bosnia-Herzegovina), Attila Beksac (Kosovo) , Martina Vrankar (Slovenia-Portugal)


INFO: Presentations will be presented bilingual [ English – Turkish ]

1st Session: 19.00-19.20

CRITICAL REGIONALISM IN MODERNIST BOSNIA AND HERZEGOVINA
Tijana Veljkovic (Bosnia-Herzegovina)

The global movement of a neutral modern international architectural style in the everchanging political and social context of Bosnia and Herzegovina resulted in interventions adapted to the socialist ideals and principles. While industrial cities and modern objects emerged, new environments were disrupting the historical continuity of places, cleaning it from previous historical values, shapes and proportions. As a consequence, the elements that once formed the cultural identity of Bosnia and Herzegovina were neglected in favour of progress and modernity. In the postmodernist era, renowned architects in the Socialistic Republic of Yugoslavia like Juraj Neidhart or Dusan Grabrijan have successfully transmitted regional spatial and architectural values to contemporary postmodernist projects, establishing an eclectic design, specific to the identity of Bosnia and Herzegovina.


2nd Session: 19.20-19.40

“DESTROY THE OLD ONE, BUILD THE NEW ONE”:
BUILDING PRISHTINA
Attila Beksac (Kosovo)

In the end of WW2 (2nd World War) Kosovo joined the newly founded Socialist Federal Republic of Yugoslavia. The new regime aimed to develop a new modernist project with a big investment on urbanization and architecture in several Yugoslavian cities. When it comes to Kosovo, the decision to make Prishtina the new capital of province in 1947 started a period of rapid development and outright destruction.
According to Kosovan architecture historians this decision caused a 'misguided effort to modernize the town, communists set out to destroy the Ottoman bazaar and large parts of the historic center, including mosques, catholic churches and Ottoman houses'. In the year of 1950, the motto of the state as far as city planning was concerned as "Destroy the old, build the new" which caused a clear cut with the tradition and traditional values in Kosovo.


3rd Session: 19.40-20.00

DEVELOPMENT OF MODERN PORTUGUESE ARCHITECTURAL STYLE
Martina Vrankar (Slovenia-Portugal)

Through the session will explain the development of the Modern Portuguese Architecture through some of the main authors, highlighting their specificities over the time of last century, with the main focus on: architecture between innovation and tradition, development of pioneer modern language, the importance of organizations ICAT, ODAM and the Congress of 1948, SAAL process, School of Porto and the worldwide success of Portuguese architecture.


Q&A Session: 20:00-20:30


SPEAKERS:

TIJANA VELJKOVIC
[ https://www.facebook.com/tijana.veljkovic.92 ]
Tijana Veljkovic graduated from the University of Sarajevo in 2012. Currently she is a PhD student in the Mimar Sinan University in Istanbul, specializing in industrial heritage studies. In 2014 she worked as a professional associate in the Institute for the Protection and Use of Cultural, Historical and Natural Heritage of the Tuzla Canton, where she conducted a research about vernacular architecture of the northeastern region of Bosnia. In 2016 she worked on restoration projects of traditional houses as an external associate in the ASAR company in Muğla.

ATTILA BEKSAC
[ https://www.facebook.com/theattheysgaria/ ]
Attila Beksaç graduated from Yildiz Technical University Architecture Bachelor Program in Istanbul. He has finished his master thesis "Nation-building and Making Spaces of Counterpublics in Kosovo" under the advisory of architecture historian Prof. Dr. Ugur Tanyeli in August 2017 at Istanbul Bilgi University. Add to his academic education Beksac has always been a part of the informal activities such as architectural and design workshops, competitions, forums, symposiums, congress', textual and visual productions. He is currently a PhD candidate in Istanbul Technical University Architectural History PhD Program and writing his PhD thesis.

MARTINA VRANKAR
[ https://www.facebook.com/martina.vrankar ]
Martina Vrankar is a master student of architecture at the University of Ljubljana. She was exchange student in 2014/2015 at the Istanbul Yıldız Teknik Üniversitesi and in 2016/2017 at the Instituto Superior Técnico, Universidade de Lisboa. 
Currently she is writing a master thesis and doing traineeship at Tasarım Atölyesi Kadıköy.

Etkinlik Atölyesi: